Hệ điều hành RTOS là gì? Nguyên lý hoạt động và ứng dụng của RTOS

Ngoài các hệ điều hành Windows, Android, IOS,… thì còn một hệ điều hành khác dành cho đồng hồ thông minh là RTOS. Hãy cùng casiofx.vn tham khảo Hệ điều hành RTOS là gì? Nguyên lý hoạt động và ứng dụng của RTOS nhé!

RTOS là gì?

RTOS (Real-Time Operating System) một hệ điều hành thời gian thực, được dùng trong lĩnh vực thiết kế các hệ thống nhúng. RTOS được thiết kế để giải quyết các yêu cầu về phản hồi thời gian thực và hiệu suất cao cho các ứng dụng cần xử lý số lượng lớn dữ liệu và thực hiện nhiều tác vụ đồng thời.

RTOS có khả năng quản lý và phân chia thời gian CPU cho các tiến trình và luồng dữ liệu một cách linh hoạt, đồng thời cung cấp các tính năng liên quan đến bộ định thời, bộ lập lịch, bộ định thời thực, và các giải pháp kiểm soát lỗi.

Với các tính năng này, RTOS cho phép các ứng dụng nhúng thực hiện các tác vụ phân tán, đáp ứng nhanh, và đáp ứng các yêu cầu hàng đầu của các ứng dụng như: IoT, xe tự lái, điện toán đám mây,…

Real-Time Operating System

Nguyên lý hoạt động của RTOS

RTOS hoạt động dựa trên hai cơ chế là hướng sự kiện (event-driven) hoặc chia sẻ thời gian (time-sharing):

• Cơ chế hướng sự kiện sẽ giải quyết và điều phối các tác vụ (task) thông qua mức độ ưu tiên của chúng.

Hướng sự kiện (event-driven)

• Cơ chế chia sẻ thời gian sẽ chuyển đối các tác vụ dựa trên phản ứng ngắt của xung nhịp.

Chia sẻ thời gian (time-sharing)

Phần lớn các hệ điều hành RTOS đều sử dụng giải thuật pre-emptive scheduling (tạm dịch là lập lịch trước)

Phân loại RTOS

RTOS thường được chia làm 3 loại chính:

• Hard Real-Time Operating System: Loại hệ điều hành này có khả năng đáp ứng các yêu cầu về thời gian thực trong mọi trường hợp, không bao giờ bị lỡ hẹn. Các ứng dụng sử dụng hard real-time operating system thường là các thiết bị yêu cầu xử lý ngay lập tức như xe tự lái, máy bay không người lái, v.v.
• Soft Real-Time Operating System: Loại hệ điều hành này đảm bảo đáp ứng các yêu cầu về thời gian thực nhưng có thể bị lỡ hẹn trong một số tình huống nhất định. Các ứng dụng sử dụng soft real-time operating system thường là các ứng dụng IoT, điện toán đám mây, v.v.
• Firm Real-Time Operating System: Loại hệ điều hành này nằm giữa Hard và Soft Real-Time Operating System. Nó đảm bảo thực hiện các tác vụ theo thời gian quy định, tuy nhiên có thể có một số trường hợp bị lỡ hẹn. Các ứng dụng sử dụng firm real-time operating system thường là các ứng dụng xử lý dữ liệu và đáp ứng nhanh như các hệ thống điều khiển tự động.

Phân loại RTOS

Các chức năng cơ bản của RTOS

Bộ lập lịch (Scheduler)

Có ba trạng thái:

• Ready to run: Là trạng thái mà task đã có đủ các tài nguyên để khởi chạy nhưng chưa chạy. Đây là trạng thái chuẩn bị của task.
• Running: Là trạng thái mà task đang được thực thi.
• Blocked: Khi task không có đủ các tài nguyên cần thiết để chạy thì nó sẽ được đưa về trạng thái blocked

Dịch vụ thời gian thực (Real Time Services)

Các dịch vụ của RTOS bao gồm:

• Xử lý ngắt (Interrupt handling services).
• Dịch vụ quản lý thời gian (Time services).
• Dịch vụ quản lý thiết bị (Device management services).
• Dịch vụ quản lý bộ nhớ (Memory management services).
• Dịch vụ quản lý các kết nối Vào – Ra (IO services).

Đồng bộ và thông điệp (Synchronization and Messaging)

Các thông điệp sử dụng để trao đổi thông tin giữa các hệ thống khác nhau hoặc giữa các task. Các dịch vụ quản lý thông điệp bao gồm:

• Semaphores: Dùng để đồng bộ hóa quyền truy cập vào các tài nguyên dùng chung.
• Event Flags: Dùng để đồng bộ hóa các hoạt động cần có sự phối hợp của nhiều task.
• Mailboxes, Pipes, Message queues: Dùng để quản lý các thông điệp gửi đi – đến giữa các task.

Ba chức năng cơ bản của RTOS

Ưu điểm của RTOS

• Độ ổn định và tin cậy cao, nên có thể hoạt động trong thời gian dài mà không cần quá nhiều sự can thiệp của con người.
• Xử lý một cách nhanh chóng và hiệu quả cho các thiết bị đòi hỏi độ chính xác cao.
• Sử dụng rất ít tài nguyên và không cần bộ nhớ Ram quá lớn.
• RTOS rất ít phát sinh lỗi và khi có phát sinh lỗi thì cũng rất dễ đễ phát hiện.

Ưu điểm của RTOS

Các ứng dụng của RTOS

RTOS là một hệ thống đơn giản, nhẹ được sử dụng cho các hệ thống hạn chế hoặc đơn giản, chẳng hạn như các thiết bị nhúng. Điều này làm cho chúng hoàn hảo cho ứng dụng như:

• Chuyển mạch điện thoại.
• Kiểm soát công nghiệp.
• Điều khiển bay.
• Mô phỏng trong thời gian thực.
• Ứng dụng quân sự.
• Đồ gia dụng.
• Các thiết bị điện tử tiêu dùng cơ bản.

Các ứng dụng của RTOS

Hi vọng rằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ điều hành RTOS là gì? Nguyên lý hoạt động và ứng dụng của RTOS. Nếu có thắc mắc gì, mời bạn để lại bình luận bên dưới để casiofx.vn giải đáp nhé!